GÜNCEL
Egeli Gazete: Meme kanseri genç yaşlarda görülmez mi?
Prof. Dr. Haydaroğlu: Doğru değil meme kanseri olan bizim çok hastamız bile var. Ama çocuklarda çok mu görülür hayır o bir yayın oldu 9 yaşında bir kızımızda görülmüştü ama şöyle bir gerçek var giderek daha genç yaşlarda görülme eğilimi var. Yıllar önce en sık 50 yaşlarında görülürken artık 40-50 yaş en sık görüldüğü yaş grubu var giderek daha genç yaşlarda görülme eğilimi var. Meme kanseri bütün kadınlar için 8 kadında 1, 40-50 yaş arasında ise 6 kadında 1 görülmektedir. Giderek 40’lı yaşlarda en sık görülüyor ama 30’lu, 20’li yaşlarda da epey görüyoruz. O yüzden 20 yaştan sonra biz muntazam kontrollerin başlamasını istiyoruz. Kendi kendine meme muayeneleri vs. 40’tan sonra ise mamografilerin başlamasını istiyoruz.
- Meme kanseri sadece genetik geçişli bir rahatsızlık mıdır?
- Meme kanserinin genetik geçişi var, brca1 brca2 mutasyonları varsa yüzde 85 görülüyor onlarda bile yüzde 100 değil. Meme kanseri tek faktörle olan bir şey değil. Genetik bir yatkınlık ailesel yatkınlık varsa meme kanseri görülme riski elbette çok fazla artıyor ama birçok faktör bir araya gelerek oluştuğu için biz bazen neden oluştuğunu bilmiyoruz. Her kadın bir meme kanseri adayıdır. Ailesinde hiç meme kanseri olmayanlar da olabilir. Hiçbir kanser olmayanda da meme kanseri olabilir. Benim ailemde yok bende olmaz demek bir efsane ama gerçek değil.
- Deodorant meme kanseri yapar endişesi var. Doğru mu bu bilgi?
- Bunun kaynağı bazı küçük araştırmalar. Deodorantların içinde terlemenin önlenmesi için alüminyum olabiliyor, koruyucu olarak paraben olabiliyor. Bunların meme kanseri ile ilişkisi olabileceği söyleniyor ama bu o kadar doğru değil. Eğer terlemeyi önleyici bir şey kullanırsanız, birçok yerde yasaklandı bunlar ve tercih de edilmiyor ama ben söyleyeyim. Bu birtakım vücuttan atılan toksik maddelerin içeride kalıp memeye gidebileceği varsayımından kaynaklanıyor. Ama toksik maddeleri atabileceğimiz sadece koltuk altı terleme değil. Vücudun birçok yerinden terleyebiliriz böbrek yoluyla idrar yoluyla atılabilir ve karaciğerdeki dönüşümdeki sindirim yoluyla, gaytayla atılabilir. Toksik maddelerin atılacağı birçok yol var o yüzden direkt olarak kanser yapar diyemeyiz ama alüminyumlu, terlemeyi önleyici, doğallığı önleyici bir şeyi tercih etmeyebilir. Ben şahsen etmem. Parabene gelince bu çok önemli çnkü paraben vücuttan deriden emilebiliyor. Cilde sürdüğümüz bir kremde, deodorantta paraben varsa vücudumuzda östrojenik etki gösterebilir. Fare deneyleriyle kanser yaptığı gösterilmiştir ama müsaade edilen dozlarda bunun kanser yaptığı kesinlikle kanıtlanmamıştır. Kanıta dayalı değildir. O yüzden efsane olarak kalıyor. Ben meme kanserli hastalarıma hormona duyarlıysalar parabenli hiçbir ürünü kullanmamaları tavsiye ediyorum. Östrojenli adaçayında bile yasaklar koyuyorum ama sağlıklı bireylerde o kadar değil ama risk varsa bunlar gerçekten önemli. Östrojen seviyesinin normalin üstünde artmasını istemiyorsa bir hanım muhakkak etiket okuyacak içinde paraben var mı, içinde alüminyum var mı, içinde alkol var mı… Bunlar varsa kullanmayacak ama bu tercihe kalmış.
- Balenli sütyen meme kansere yol açar iddiası doğru mu?
- Bu da 1990’lı yıllarda yapılan araştırmayla ilgili. Balenli sütyen vücuda tam uymaz da eğer memeyi dıştan basarsa o zaman kan dolaşımı bozulur memenin içindeki dolaşım bozukluğu nedeniyle toksik maddeler içinde kalır varsayımıyla çıktı, balenli sütyenler tu kaka oldu ama bu doğru değil. Eğer memenin hacmine uygun bir sütyen takıyorsa balen hiçbir şekilde dolaşımı bozmuyor. Dolaşım sadece balenin olduğu yerden değil. Bu doğru bir bilgi değil. Memeye de bir şey yapmıyor. Meme kanseri hasta radyoterapiye giriyor memede ödem olabiliyor. Biz aman ha diyoruz, balenli sütyen yasak. Onları hariç tutarsak balenli sütyenler kanser yapıcı özellikte değil, hiçbir sütyen kanser yapıcı özellikte değil ama ne diyorum meme hacmine uygun sütyen kullanmak gerekir. Daha küçük görünsün diye yumurta kabuğu gibi memenin üstüne bastıran bir sütyen kullandığınız zaman dolaşımı bozulur alttan pırtlar, hoş olmaz. Hem beden hem meme ölçüsünün uyması gerekiyor.
- Meme kanseri erkeklerde görülmez diyorlar, doğru mu?
- O da efsane çünkü meme kanseri kadınlarda çok fazla, erkeklerde hiç görülmez değil. Bütün meme kanserlerinin yüzde 1’i erkek meme kanseridir ve erkeklerde bir meme çıkıntısı olmadığı için vücuda yayılım riski vardır. Erkeklerde en ufak bir memede şişlik görüldüğünde derhal doktora başvurmalıdır. Erkek meme kanserleri kadınlar gibi olmaz, çok daha ağır seyreder.
- Erkekler çok da doktora gitmek istemiyor olabilirler mi hocam?
- Erkekler rutin kontroller konusunda ihmalkarlar, ihmal ediyorlar kendilerini. Kadınlar hem bakımları hem vücutlarıyla daha yakından ilgili. O nedenle kadın kanserleri çok daha erken evrelerde yakalanabiliyorlar. Ege Üniversitesi kanser istatistiklerinde erkek hastalarda kanser ölümleri çok daha fazla erkeklere göre. Kadınların en çok görülen kanserleri meme kanseri, kronik hastalık gibi çok iyi tedavi olabiliyor. Trioit kanseri, jinekolojik kanserler… Kadınların böyle bir şansı var ama erkeklerin sigaraya bağlı akciğer kanserleri çok fazla görülüyor ama prostat kanseri meme kanserine eşdeğerdir seyir açısından ama kontrol etmiyorlar kendilerini. 50 yaştan sonra kontrol edilecek, yapmıyor erkekler bunu kabul etmiyor. Kadınlar daha uyanıklar bu konuda.
- Büyük memelerde daha çok mu kansere rastlanır söylentisi doğru mudur?
- Büyük baş daha çok ağrır desem ne kadar komik olur bu da öyle. Memenin büyüklüğüyle ilgisi yok. Küçük memede de büyük memede de olur. En önemli etkenler genetik, hormonal, radyasyon gibi çevresel etkenlerdir, alkoldür, sigaradır ama meme büyüklüğü yok.
- Silikonlu kadınlar meme kanseri tedavisi göremez iddiası da var.
- Yok bu da yanlış. Memenin içini boşaltıp silikon konuluyor ama radyoterapi endikasyonu var rahatlıkla yapıyoruz radyoterapilerini hiçbir şey olmuyor hastalarımıza
- Meme kanseri bilgi hattı projesiyle ilgili bilgi alabilir miyiz?
- Bu benim başlattığım bir AB Sivil Düşün projesidir. Ege Üniversitesi Meme Kanseri Konseyi ile birlikte yaptık. Ben emekli olsam da arkadaşlarla kuşkusuz görüşüyoruz. Her bir arkadaşımız meme kanserinde ilgili branşını anlattı. Videolarla anlatılıyor. Dağıttığımız görsellerdeki karekodlar okutulunca direkt olarak web sayfasına giriliyor, meme kanseri ile ilgili her türlü bilgi var.
Sayfa başına git
