Kerem Yeğinboy/Egeligazete-Kanser dünya çapında önde gelen bir ölüm nedenidir. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre yılda yaklaşık 10 milyon ölüme ya da neredeyse her altı ölümden birine yol açıyor. Ancak pek çok vakada hastalık erken teşhis edilip hızlı bir şekilde tedavi edilirse iyileştirilebilir. Doktorlar, bilim insanları ve araştırmacılar, hastalığın teşhisini hızlandırabileceğini ve hastaları tedaviye hızlı bir şekilde yönlendirebileceğini söyledikleri bir gelişmeyle kanseri doğru bir şekilde tanımlayabilen bir yapay zeka modeli oluşturdular.
Yapay zeka algoritması
Royal Marsden NHS vakıf kuruluşu, Londra Kanser Araştırmaları Enstitüsü ve Imperial College London'daki uzmanlar tarafından tasarlanan yapay zeka aracı, CT taramalarında bulunan anormal büyümelerin kanserli olup olmadığını belirleyebiliyor. Araştırmaya göre, algoritma mevcut yöntemlerden daha verimli ve etkili bir performans sergiliyor. Bulgular Lancet'in eBioMedicine dergisinde yayımlandı. Royal Marsden'da klinik onkoloji uzmanı ve Imperial'da klinik araştırma görevlisi olan Dr. Benjamin Hunter, "Gelecekte, yüksek riskli hastaları vurgulayarak ve onları daha erken müdahaleye hızlı bir şekilde yönlendirerek erken teşhisi iyileştireceğini ve potansiyel olarak kanser tedavisini daha başarılı hale getireceğini umuyoruz" dedi. Ekip, radyomiks kullanarak bir yapay zeka algoritması geliştirmek için büyük akciğer nodülleri olan yaklaşık 500 hastanın BT taramalarını kullandı. Bu teknik, insan gözüyle kolayca fark edilemeyen tıbbi görüntülerden hayati bilgileri çıkarabiliyor. Yapay zeka modeli daha sonra kanserli nodülleri doğru bir şekilde tespit edip edemeyeceğini belirlemek için test edildi. Çalışmada, modelin kanseri tahmin etmede ne kadar etkili olduğunu görmek için eğri altındaki alan (AUC) adı verilen bir ölçü kullanıldı. AUC'nin 1 olması mükemmel bir modele işaret ederken, modelin rastgele tahmin yapması durumunda 0,5 olması beklenir. Sonuçlar, AI modelinin her bir nodülün kanser riskini 0,87 AUC ile belirleyebildiğini gösterdi. Performans, şu anda klinikte kullanılan bir test olan ve 0,67 puan alan Brock skorunda iyileşmiştir. Model ayrıca 0,83 AUC değerine sahip bir başka test olan Herder skoru ile de karşılaştırılabilir bir performans sergilemiştir. Hunter, "Bu ilk sonuçlara göre, modelimiz kanserli büyük akciğer nodüllerini doğru bir şekilde tanımlıyor gibi görünüyor. Daha sonra, teknolojiyi klinikte büyük akciğer nodülleri olan hastalar üzerinde test ederek akciğer kanseri risklerini doğru bir şekilde tahmin edip edemeyeceğini görmeyi planlıyoruz" dedi.
Libra çalışması
Yapay zeka modeli, doktorların şu anda orta riskli olarak kabul edilen anormal büyümeleri olan hastalar hakkında daha hızlı karar vermelerine de yardımcı olabilir. Herder ile birleştirildiğinde, AI modeli bu gruptaki yüksek riskli hastaları belirleyebildi. Çalışmaya göre, kanserli olduğu teyit edilen 22 nodülden 18'i (%82) için erken müdahale önerilebilirdi. Ekip, Royal Marsden Cancer Charity, National Institute for Health and Care Research, RM Partners ve Cancer Research UK tarafından desteklenen Libra çalışmasının henüz erken bir aşamada olduğunu vurguladı. Modelin sağlık sistemlerine dahil edilebilmesi için daha fazla test yapılması gerekecek. Ancak potansiyel faydalarının açık olduğunu söylediler. Araştırmacılar yapay zeka aracının, hastaların tedaviye hızlı bir şekilde yönlendirilmesine yardımcı olarak ve BT taramalarının analizini kolaylaştırarak kanser tespitini hızlandırabileceğini umuyor. Libra çalışmasının baş araştırmacısı Dr. Richard Lee, "Bu çalışma sayesinde, yapay zeka gibi yenilikçi teknolojileri kullanarak hastalığın tespitini hızlandırmak için sınırları zorlamayı umuyoruz" dedi. Royal Marsden'da solunum tıbbı alanında danışman doktor ve Kanser Araştırmaları Enstitüsü'nde ekip lideri olan Lee, akciğer kanserinin, teşhisin hızlandırılması için yeni girişimlere neden acilen ihtiyaç duyulduğunun iyi bir örneği olduğunu söyledi.
Akciğer kanseri en büyük ölüm nedeni
Akciğer kanseri dünya çapında kanserden ölümlerin en büyük nedenidir ve Birleşik Krallık'taki kanser ölümlerinin beşte birini (%21) oluşturmaktadır. Erken teşhis edilenler çok daha etkili bir şekilde tedavi edilebilmektedir, ancak son veriler İngiltere'deki akciğer kanserlerinin %60'ından fazlasının üçüncü ya da dördüncü evrede teşhis edildiğini göstermektedir. Dr. Richard Lee, "Akciğer kanseri en erken evrede teşhis edilen kişilerin, kansere geç yakalananlara kıyasla beş yıl boyunca hayatta kalma olasılığı çok daha yüksektir. Bu, hastalığın tespitini hızlandırmanın yollarını bulmamızın öncelikli olduğu anlamına geliyor ve özellikle büyük akciğer nodüllerine odaklanan bir radyomik model geliştiren ilk çalışma olan bu çalışma, bir gün klinisyenleri yüksek riskli hastaları belirlemede destekleyebilir" diye ekledi.
Sayfa başına git
GÜNCEL
